O Bitcoinie i nie tylko... Czyli, książki, które trzeba przeczytać przynajmniej raz w życiu

Autor oraz źródło inspiracji: Saifedean Ammous | Tłumaczenie: Şelale Malkoçoğlu | Data publikacji: 18/06/23 | Źródło tłumaczenia: Oficjalna strona internetowa - Saifedean Ammous

Artykuł dostępny na stronie internetowej European Bitcoiners został opublikowany w celach edukacyjnych, jako baza informacji i źródło do dalszych tłumaczeń. Nie stanowi on porady finansowej, ani też podstawy do żadnych roszczeń w stosunku do szczegółów wymienionych w opublikowanej treści. Wszelkie prawa należą do autora artykułu.

... ✍️ Do tego tłumaczenia podchodzę bardzo szczególnie, raz, że z dużym szacunkiem dla autora treści, którym poświęcona jest ta strona, a dwa, że z sympatią do jego niezwykle cennych prac.

Książek, które swoją dogłębną analizą i unikalną strukturą przebijają setki wielu innych, pozornie podobnych tematycznie publikacji razem wziętych. Książek o kompleksowej tematyce, ale napisanych w formie bardzo przystępnych treści, które nie tylko przekażą Ci solidną bazę wiedzy, ale również otworzą oczy i zmuszą do dalszych przemyśleń.

Tak, dwóch genialnych książek autorstwa Saifedean Ammous, który prócz bycia pisarzem i pedagogiem, jest przede wszystkim światowej sławy ekonomistą, szanowanym wykładowcą i doktorem nauk ścisłych, a od niedawna także doradcą ekonomicznym Salwadoru.

Mam więc nadzieję, że poniższe tłumaczenie zaciekawi Cię na tyle byś ostatecznie zdecydował się na zakup przynajmniej jednej z wymienionych w nim prac; i że dasz jej oraz sobie wystarczająco dużo czasu, powagi i skupienia, by odpowiednio zagłębić się w jej jakże cenny kontent.

Z doświadczenia mogę powiedzieć Ci już teraz, że czytanie książek Dr Saifedean Ammous to nie maraton. Potraktuj ten czas jak prywatne lekcje, z których strona po stronie, dowiesz się zarówno o historii, polityce, czy ekonomii, jak również o znaczeniu budowania suwerenności finansowej.

Będą to również lekcje, które pozwolą Ci nauczyć się wszystkiego trochę od nowa. Zobaczysz zatem świat takim, jaki jest naprawdę, a nie takim, jaki przez lata mogłeś go widzieć, rozumieć, czy oceniać.

I chociaż będzie to wiedza, która na początku może Cię nieco zaszokować, bez obaw, bo ostatecznie okaże się taką, która pomaga i motywuje do działania, która buduje, a nie niszczy.

Nie przedłużając już dalej, przejdźmy niżej do głównej części.

Pozdrawiam serdecznie i życzę Ci milej lektury!

Şelale

Poniższe tłumaczenie wykonane zostało na podstawie strony https://saifedean.com/ ; zawiera jednak kilka dodatkowych przypisów [ℹ️], które uznałam za pomocne.

📚 #01: „Standard Pieniądza Dekretowego: Zniewolenie Długiem jako Alternatywa dla Ludzkiej Cywilizacji”

[ℹ️] Pieniądz dekretowy, fiducjarny, zwany inaczej walutą fiat (po angielsku ‘fiat money’) to mówiąc w dużym uproszczeniu po prostu pieniądz papierowy. To rodzaj ‘tradycyjnego’ środka pieniężnego, którego używasz w formie waluty kraju, w którym żyjesz. Jest to również rodzaj pieniądza, o którego istnieniu, ilości, losach czy w sumie nawet ‘mocy’ decydujesz nie Ty, ani nie rynek, który nim obraca, ale banki centralne danego kraju. Fiat to bowiem pieniądz ‘sztucznie produkowany’, którego wartość nie opiera się na żadnych fizycznie istniejącym dobrach (np. kruszcach typu złoto, srebro, czy miedz). Jest to pieniądz o wartości umownej, czy wręcz ‘sztucznie wymuszonej’, który bazuje jedynie na zaufaniu do jego emitenta (tj. banków centralnych). To także pieniądz, który, czy jesteś tego świadomym, czy, nie, ma ogromny wpływ na twoje życie prywatne i zawodowe. I wreszcie to właśnie ten rodzaj pieniądza, który ze względu na swój charakter nie ma granic, bo w sposób nieskończony wiąże się z długiem i inflacją (o czym może już przekonałeś przez lata porównując nakład wykonywanej przez siebie pracy do swojej siły nabywczej, wliczając w to realnie spadającą wartość pieniądza, przy mocno odczuwalnym dla portfeli ‘zwykłych ludzi’, takich jak ja, czy Ty, stałym wzroście cen).

6 sierpnia 1915 r. Rząd Jego Królewskiej Mości wystosował następujący apel:

Zważywszy na znaczenie wzmocnienia krajowych rezerw złota na cele wymiany, Skarb Państwa polecił Urzędowi Pocztowemu i wszystkim urzędom publicznym, na których spoczywa obowiązek dokonywania płatności gotówkowych, używania banknotów zamiast złotych monet, gdy tylko jest to możliwe. Na ogół gorąco prosi się społeczeństwo, aby w tej polityce, w interesie narodowym, współpracowało ze Skarbem Państwa poprzez: 1). Płacenie w złocie Urzędowi Pocztowemu i Bankom; 2). Prośby/zapytania o wypłatę czeków raczej w banknotach niż w złocie; 3). Używanie banknotów zamiast złota do wypłaty wynagrodzeń i wypłat gotówki ogólnie.

Książka pod tytułem „Fiat Standard”, czyli po polsku: „Standard Pieniądza Dekretowego” to próba wyjaśnienia technologii stojącej za obecnym analogowym globalnym systemem monetarnym.

[ℹ️] Podobnie jak pierwsza książka autorstwa Saifedean Ammous pod tytułem „The Bitcoin Standard” (po polsku „Standard Bitcoina”), o której więcej przeczytasz poniżej, a w której autor w prosty i rzeczowy sposób wyjaśnia funkcjonalną istotę bitcoina i jego potencjalne implikacje społeczne, czy ekonomiczne, ta właśnie książka — wydana jako druga, dotycząca standardu tak zwanej waluty fiat, pt. „Fiat Standard” (pełny tytuł, w polskim tłumaczeniu, to „Standard Pieniądza Dekretowego: Zniewolenie Długiem jako Alternatywa dla Ludzkiej Cywilizacji”), kompleksowo analizuje dwudziestowieczną technologię monetarną, którą jak może nam się wydawać znamy, a już na pewno tę, w której wszyscy funkcjonujemy, wyjaśniając tym samym jej wady i zalety, a także wiele rodzajów związanych z nią niepowodzeń oraz ich długofalowych konsekwencji.

Źródłem rządowej kontroli pieniądza były ograniczenia przestrzennej sprzedaży i dystrybucji złota, które wymagały centralizacji. Ponieważ złoto nie mogło być użyte w handlu światowym bez nadzorującej go kontroli politycznej, kontrola polityczna nad bankami centralnymi stała się skutecznie tak dobra, jak samo złoto w banku centralnym.

Przenikanie się i mieszanie zakresu władzy politycznej i środków pieniężnych w bankach centralnych doprowadziło do połączenia pieniądza i kredytu rządowego oraz do szeroko rozpowszechnionego błędnego przekonania, że kredyt w zadowalający sposób może pełnić funkcję pieniądza.

Jednakże takiego rodzaju system nie ma szans, by przetrwać test rynkowy, musiał zatem zostać egzekwowany dekretem rządowym lub odgórną decyzją uskutecznioną pod rygorem użycia siły. I jak każda gwałtowna [brutalnie wręcz narzucona] interwencja w sprawy rynku i ta również miała swoje konsekwencje.

Ponieważ fiat sformalizował i zalegalizował monetyzację długu, uczynił tym samym emisję długu analogiczną do wydobycia złota w ramach standardu złota; gdzie każda nowa pożyczka zwiększa podaż istniejącego pieniądza. Podczas jednak gdy złoto ma wysoki stosunek zapasów do przepływów, co chroni jego podaż przed nagłymi wzrostami, „fiat standard”, [czyli standard pieniądza dekretowego], nie ogranicza swojej zdolności do generowania długu.

Wielką globalną bańkę zadłużenia rozpętaną w 1914 r. można zrozumieć zatem jako konsekwencję sformalizowania monetyzacji długu.

Wykorzystanie kredytu rządowego jako substytutu pieniądza zakłóca normalne funkcjonowanie systemu rynkowego i mechanizmów cenowych. Zamiast suwerenności konsumenta i wyboru podyktowanego odnoszącymi sukcesy dostawcami, czy najskuteczniejszymi technologiami, to właśnie rządowy fiat [czyli pieniądz fiducjarny], ucieleśniony przez korzystną politykę kredytową, jest suwerenny, tj. samowładny w zakresie struktur i mechanizmów rynkowych. Książka „Standard Pieniądza Dekretowego”, [autorstwa Saifedean Ammous], dokładnie przygląda się niektórym z tych obszarów, [obszarów jażke blisko powiązanych zarówno z życiem, jak i gospodarką], oraz trafnie analizuje katastrofalne skutki [powyżej wspomnianego] zniekształcenia.

W przeciwieństwie do kredytu rządowego bitcoin jest dobrem teraźniejszym, którego wartość nie zależy od żadnych kontrahentów. W przeciwieństwie do złota bitcoin jest też wysoce zbywalny w wielu przestrzeniach, [kolokwialnie mówiąc ‘mobilny’, czy wręcz ’chodliwy’], co konsekwentnie pozwala na używanie i wydawanie go ponad granicami, państw, czy narodów, bez konieczności żadnego nadzoru politycznego.

Chociaż współczesne systemy gospodarcze bazujące na pieniądzu fiducjarnym nie zyskały dobrowolnej akceptacji na wolnym rynku i chociaż ich wady oraz ograniczenia są liczne, nie można zaprzeczyć, że wiele z tych systemów działało przez większą część ubiegłego stulecia i ułatwiało niewyobrażalnie dużą liczbę transakcji, czy handlu na całym świecie. [...] Zrozumienie, jak działa standard pieniądza fiducjarnego i to jak często zawodzi, jest niezbędną wiedzą do poruszania się po nim.

Książka „Standard Pieniądza Dekretowego: Zniewolenie Długiem jako Alternatywa dla Ludzkiej Cywilizacji” została przetłumaczona już na osiem języków. Jej pełna wersja dostępna jest w również w języku polskim. Więcej informacji znajdziesz na stronie: https://saifedean.com/the-fiat-standard-translations/polish.

📚 #02: „Standard Bitcoina. Zdecentralizowana Alternatywa dla Bankowości Centralnej”

[ℹ️] Mimo tego, że „Bitcoin Standard” to pierwsza książka, którą napisał Saifedean, postanowiłam przetłumaczyć treść z nią związaną jako drugą w kolejności. Dlaczego? Bo nie chciałam, abyś może z uwagi na brak jeszcze wiedzy, czy właściwego zrozumienia tematu, w tym np. patrząc też trochę przez pryzmat różnych przekłamań w masowo dostępnych narracjach na temat bitcoina (których jest nadal niestety jeszcze tak wiele), zbyt pochopnie odrzucił czytanie tego artykułu, już na samym jego początku. Nie chciałam byś niesłusznie zraził się widząc słowo 'bitcoin'. Temat, którego możesz jeszcze dobrze nie rozumieć. Wolałam zatem zacząć od wprowadzenia książki, która porusza świat, jaki znasz od strony praktycznej. Czyli świat pieniędzy papierowych, czy jak się już może nauczyłeś, czytając właśnie ten artykuł — pieniędzy dekretowych, fiducjarnych, waluty fiat. I chociaż sam autor obydwu tych książek sugeruje przeczytanie jednak tej o standardzie bitcoina jako pierwszej (poniżej fragment jego wypowiedzi), jeśli z różnych względów, sam czujesz, że wolisz zacząć od tej fiatowej książki, osobiście uważam, że nie stanie Ci się żadna krzywda.

Być może sprzecznie z intuicją, uważam, że rozumiejąc działanie bitcoina jako pierwsze, możesz lepiej zrozumieć równoważne operacje w systemie pieniądza fiducjarnego. Łatwiej bowiem jest wytłumaczyć liczydło użytkownikowi komputera, niż wytłumaczyć komputer użytkownikowi liczydła. Bardziej zaawansowana technologia spełnia swoje funkcje wydajniej, produktywniej i efektywniej, pozwalając na czytelne wyeksponowanie mechanizmów technologii znacznie prostszej oraz tym samym na wyeksponowanie jej słabości.‍

[ℹ️] Oczywiście lektura obydwu tych pozycji, do tego w kolejności, którą sugeruje ich autor będzie najbardziej owocna. Ponieważ jednak wierzę, że nauka to proces, a nie jednorazowy akt, i że uczymy się przez całe życie, wiem, że każda z tych książek, niezależnie od tego, w jakiej kolejności je przeczytasz, ostatecznie pomoże Ci nauczyć się wielu rzeczy od nowa. Mniemam też, że po przeczytaniu wybranej pozycji raz, za jakiś czas możesz zechcieć znów do niej wrócić. Stad osobiście nie narzucam Ci przeczytania jednej, czy drugiej książki jako pierwszej. Mam nadzieję, że z czasem przeczytasz bowiem obydwie pozycje. I tak jak ja, czy wielu ludzi, których znam, że przeczytasz je nawet więcej niż tylko raz, by jeszcze dogłębniej przemyśleć przekazane Ci w nich informacje.

Gdy już zaczniesz... zrozumiesz pewnie lepiej co mam teraz na myśli, bo w każdej z książek Saifedean’a znajdziesz naprawdę wiele do myślenia...

Pierwsze siedem rozdziałów książki „The Bitcoin Standard [pełny tytuł, w polskim tłumaczeniu, to „Standard Bitcoina. Zdecentralizowana Alternatywa dla Bankowości Centralnej”] wyjaśnia historię i funkcje pieniądza oraz jego znaczenie dla porządku gospodarczego. Mając tak ważną bazę na początku, ostatnie trzy rozdziały przedstawiają już zatem bitcoina, czytelnie wyjaśniając też jego działanie i w zrozumiały sposób omawiając, jak odnosi się ono do kwestii ekonomicznych omówionych we wcześniejszych rozdziałach tej książki. Motywacją autora było umożliwienie czytelnikom zrozumienia, jak działa bitcoin i jakie jest jego znaczenie monetarne, bez konieczności posiadania wcześniejszego doświadczenia zarówno w ekonomii, jak i w zakresie walut cyfrowych.

„Bitcoin Standard” opublikowany został już ponad w 30 językach; w oryginalnym języku wydania, tj. angielskim, a także w tłumaczeniach na: arabski, brazylijski portugalski, bułgarski, chiński (tradycyjny), chiński (uproszczony), chorwacki, czeski, duński, holenderski, fiński, francuski, niemiecki, węgierski, włoski, japoński, koreański, norweski, perski, polski, portugalski, rosyjski, hiszpański, szwedzki, tajski, turecki, wietnamski.

Dedykowany link do strony z tłumaczeniem tej książki na język polski znajduje się tutaj: https://saifedean.com/book/polish

[ℹ️] Niedawno na rynku pojawiała się też kolejna bardzo ciekawa pozycja autorstwa Saifedean Ammous – „Principles of Economics” (w wolnym tłumaczeniu na polski „Zasady Ekonomii”). Na razie dostępna jest jedynie w oryginalnej wersji pierwszego wydania (j.angielski). Z czasem może pokuszę się o tłumaczenie darmowych jej fragmentów, udostępnionych na stronie samego autora. A gdy pojawi się już jej pełne polskie tłumaczenie, dopiszę fragment jej poświęcony w tym lub w zupełnie nowym artykule.

Gdybyś jednak sam chciał poznać już w skrócie zagadnienia, które ta książka porusza, posługując się np. tłumaczeniem stron w wybranej przez siebie przeglądarce (chociaż, proszę miej na uwadze, że nie są one zawsze do końca poprawne), zapraszam Cię na oficjalną stronę jej autora: saifedean.com - Books - Principles of Economics.

A na koniec dodam jeszcze tylko wybrane celowo słowa Isaaca Newtona:

Co my wiemy, to tylko kropelka. Czego nie wiemy, to cały ocean"

sugerując Ci tym samy, że po przeczytaniu książek Saifedean Ammous, zrozumiesz, że krople, które znasz to jedynie syntetyczna mgiełka, a ocean wiedzy, której możliwe, że nigdy nie uda nam się w pełni pozyskać, nie jest wcale tak przytłaczający.

Książki te bowiem pomogą Ci zbudować solidny zbiornik wiedzy i tamę go chroniącą. Źródło, które uchroni Cię przed wieloma błędami i pomoże zabezpieczyć przyszłość swoją, jak również wielu przyszłych pokoleń.